Bilişsel Davranışçı Terapi
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) psikoloji ve ruhsal rahatsızlıklar alanındaki bilimsel ilkelere dayalı olarak psikoterapi sürecini yürüten bir yaklaşımdır. Ruhsal sorunlar ile baş etmede yaygın olarak iki yöntem kullanılır. Bunlardan ilki ilaç ile tedavidir. Bununla birlikte ikinci olarak psikoterapi yönteminden yararlanılır. Psikoterapi ruhsal rahatsızlık veya sorunlar ile etkileşim yoluyla baş etmeye verilen genel addır. Bu açıdan BDT ruhsal rahatsızlıkları açıklarken ve nedenlerini araştırırken psikoloji biliminin verilerine dayanır. Bilimsel ilkelere ve öğrenme kuramlarına bağlı olarak BDT kişinin ruhsal sorunlar ile baş etme sürecini destekler.
Bu yaklaşımın temelinde bilişsel ve davranışçı yaklaşımlar yer alır. Dayandığı temel itibarıyla diğer psikoterapilerden farklı olan bilişsel terapinin tedavi uygulamaları süreç ve içerik olarak yapılandırılmıştır. Odağında kişinin şu an yaşamış olduğu sorunlar vardır, süre olarak daha sınırlı ve daha çok sorun çözme hedeflidir. Bu yaklaşım sadece şunda kişinin yaşadığı sorunu çözmez aynı zamanda bütün yaşamları süresince sorunlarını çözmekte kullanabilecekleri özel birtakım beceriler de öğretir. Bu beceriler çarpık düşünceleri saptamak, inançlarını değiştirmek, çevreyle yeni ilişkiler kurmak ve davranış değişikliğidir.
BDT insanların düşünceleri, davranışları ve duygulararı arasındaki ilişkiyi inceleyen bir terapi yöntemidir. Bu yöntem, insanların düşüncelerinin davranışlarını nasıl etkilediğini ve bu düşüncelerin nasıl değiştirilebileceğini öğretir. KDT, insanların öz-yönetimlerini geliştirmeyi ve onların hayatlarında istedikleri değişiklikleri yapmayı amaçlar. Özellikle depresyon, anksiyete, stres ve bağımlılık gibi ruhsal sağlık sorunlarının tedavisinde etkili bir yöntemdir. BDT, terapi seansları sırasında terapistler ve danışan arasında etkileşim esas alır. Terapistler, danışanların geçmiş deneyimleri, düşünceleri ve davranışları hakkında bilgi toplar ve bu bilgileri kullanarak hastaların düşüncelerini ve davranışlarını değiştirmeyi amaçlar. Bu süreçte, terapistler danışanın pozitif düşünceleri ve davranışları geliştirmeyi amaçlar ve hastaların olumsuz düşüncelerini ve davranışlarını azaltmayı hedefler.
Bu terapi yaklaşımı hakkında ayrıntılı bilgi için aşağıdaki kaynaklara göz atabilirsiniz:
- Bilişsel Davranışçı Terapi nedir? https://www.webmd.com/anxiety-panic/guide/anxiety-disorders
- American Psychological Association (APA). (2020). Cognitive-behavioral therapy. https://www.apa.org/topics/cognitive-behavioral-therapy
- Beck, A. T. (1995). Cognitive therapy: Nature and relation to behavior therapy. In M. Hersen, R. M. Eisler, & P. M. Miller (Eds.), Progress in behavior modification (Vol. 31, pp. 287-303). Sage Publications.
- Leahy, R. L. (2008). Cognitive therapy: Basics and beyond. Guilford Press.
Bu kaynaklar, BDT yaklaşımını ayrıntılı bir şekilde açıklamaktadır.